ประวัติการก่อตั้งมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่

           กรกฎาคม 2524 ผู้ช่วยศาสตราจารย์รุ่งเรือง บุญโญรส อาจารย์ประจำสาขาวิชาปรัชญาและศาสนา อดีตคณบดีคณะมนุษยศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้เรียนปรึกษากับเจ้าชื่น สิโรรส แห่งพุทธนิคมเชียงใหม่ ถึงความคิดที่จะจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์ขึ้นที่วัดอุโมงค์ (สวนพุทธธรรม) เพื่อยกระดับการศึกษาของพระภิกษุสามเณรในจังหวัดภาคเหนือ เจ้าชื่นยินดีให้ความ ร่วมมือสิงหาคม 2524
ผู้ช่วยศาสตราจารย์รุ่งเรือง บุญโญรส จึงไปนมัสการกราบเรียนรองเจ้าคณะจังหวัดเชียงใหม่ ฝ่ายการศึกษาคือพระศรีธรรมนิเทศก์ (กมล โชติมนโต) วัดสันป่าข่อยขอให้เสนอไปยังคณะสงฆ์จังหวัดเชียงใหม่ให้ร่วมมือกับอาจารย์ มหาวิทยาลัยจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์ขึ้น เพื่อจัดการศึกษาระดับมหาวิทยาลัยสำหรับพระภิกษุสามเณรพระศรีธรรมนิเทศก์เห็นชอบด้วยความดำริ ธันวาคม 2524
ผู้ช่วยศาสตราจารย์รุ่งเรือง บุญโญรส ได้มีหนังสือนมัสการ กราบเรียน ดร.พระมหานคร เขมปาลี (ปัจจุบันดำรงสมณศักดิ์ พระราชรัตนโมลี) เลขาธิการมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ถึงความ ประสงค์ที่จะจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์ดังกล่าว ขอความเห็น และความสนับสนุน ท่านเลขาธิการฯ มีหนังสือตอบให้ความสนับสนุน ส่วนที่จะจัดทำเป็นสาขา หรืออยู่ในเครือของ
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยฯ นั้น ก็แล้วแต่ความเหมาะสม กรกฎาคม 2525 พระศรีธรรมนิเทศก์ทำหนังสือถึง พระราชพรหมาจารย์ (ดวงคำ ธมมทินโน) เจ้าคณะจังหวัดเชียงใหม่ ขอให้มอบหมายให้ พระศรีธรรมนิเทศก์ดำเนินการในนามของคณะสงฆ์จังหวัดเชียงใหม่ ร่วมกับผู้ช่วยศาสตราจารย์รุ่งเรือง บุญโญรส และผู้ร่วม คิดคนอื่น ๆ เพื่อให้มีการจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์ขึ้น สิงหาคม 2525 เจ้าคณะจังหวัดเชียงใหม่ มีหนังสือมอบหมายให้ พระศรี-ธรรมนิเทศ์ เป็นผู้พิจารณาดำเนินการจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์ล้านนา ในนามคณะสงฆ์จังหวัดเชียงใหม่ ตามวัตถุประสงค์ ส่วน สถานที่จะจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์นั้น คณะสงฆ์จังหวัดเห็นพ้อง ตามที่มีพระผู้ใหญ่บางท่านได้เสนอว่า วัดสวนดอก เป็นสถานที่ สมควร และเหมาะสมอย่างยิ่ง ผู้ช่วยศาสตราจารย์รุ่งเรือง บุญโญรส ผู้ช่วยศาสตราจารย์
ดร.สิงห์ทน คำซาว และรองศาสตราจารย์ ดร.กาญจนะ แก้วกำเนิด อดีตรองอธิการบดีมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ร่วมกันร่างตราสาร เพื่อจัดตังมูลนิธิ วิทยาลัย สงฆ์ล้านนา ให้เป็นองค์กรจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์ ตุลาคม 2526 ผู้ช่วยศาสตราจารย์รุ่งเรือง ผู้ร่วมคิดได้เชิญ ศาสตราจารย์มณี พยอมยงค์ มาร่วมเป็นกรรมการดำเนินการ พฤศจิกายน 2526 มีการตกลงกันว่าจะเปิดสอนในปีการศึกษา 2527 เป็นต้นไป

            14 มกราคม 2525 ผู้ช่วยศาสตราจารย์รุ่งเรือง บุญโญรส ได้ทำหนังสือแจ้งเป็นทางการต่อ พระศรีธรรมนิเทศก์ว่าคณะผู้ร่วมงาน พร้อมที่จะจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์แล้ว และจะดำเนินการตั้งแต่ มิถุนายน 2527 พระศรีธรรมนิเทศก์ ได้ทำหนังสือขออนุญาตใช้อาคารเรียนปริยัติธรรมเดิม ของวัดสวนดอกเป็นที่จัดตั้งและดำเนินการต่อเจ้าอาวาสวัดสวนดอกคือพระครูศรีปริยัตยานุรักษ์
(ไฝ ญาณวุฑฒิ) ซึ่งท่านก็ได้มีหนังสืออนุญาต 1มีนาคม 2527พระราชพรหมาจารย์
เจ้าคณะ จังหวัดเชียงใหม่ ได้ลงนามในประกาศคณะสงฆ์จังหวัดเชียงใหม่ เรื่องจัดตั้งวิทยาลัยสงฆ์ล้านนา ให้มีคณะกรรมการ ดำเนิน งานดังต่อไปนี้

1) พระศรีธรรมนิเทศก์ รองเจ้าคณะจังหวัดเชียงใหม่ เป็นประธานกรรมการ
2) พระครูศรีปริยัตยานุรักษ์ เจ้าคณะอำเภอเมืองเชียงใหม่ เป็นรองประธานกรรมการ
3) ผู้ช่วยศาสตราจารย์มณี พยอมยงค์ เป็นกรรมการ
4) รองศาสตราจารย์ ดร.กาญจนะ แก้วกำเนิด เป็นกรรมการ
5) ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สิงห์ทน คำซาว เป็นกรรมการ
6) อาจารย์อนันต์ ชันขุนทด เป็นกรรมการ
7) ผู้ช่วยศาสตราจารย์รุ่งเรือง บุญโญรส เป็นกรรมการและเลขานุการ
8) ผู้ช่วยศาสตราจารย์บำเพ็ญ ระวิน เป็นกรรมการและผู้ช่วยเลขานุการ

            วันเดียวกันนี้ พระศรีธรรมนิเทศก์ ก็ได้ลงนามในประกาศรับสมัครพระภิกษุสามเณรเข้าศึกษาในวิทยาลัยสงฆ์ล้านนา12 มิถุนายน 2527 พระครูศรีปริยัตยานุรักษ์ (ประธานกรรมการดำเนินงานแทนพระศรีธรรมนิเทศก์ ซึ่งได้ถึงแก่มรณภาพ 22 มีนาคม 2527) พร้อมด้วย
ผู้ช่วยศาสตราจารย์รุ่งเรืองบุญโญรส ไปชี้แจงในที่ประชุมสภามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย สภามหาวิทยาลัยให้ความเห็นชอบ แต่ยังไม่เป็นงานของมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย โดยตรงการจัดตั้งและ ดำเนินงาน 16 มิถุนายน 2527 มีการปฐมนิเทศ พระภิกษุสามเณรนิสิตวิทยาลัยสงฆ์ล้านนา ดร.พระมหานคร เขมปาลี เลขาธิการมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์ พระมหาณรงค์ จิตตโสภโณ รองเลขาธิการฯ พระผู้ใหญ่และ เจ้าหน้าที่ของมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ได้ไปร่วมพิธีด้วย มีพระนิสิตทั้งหมด 37 รูป 18 มิถุนายน 2527 เริ่มเปิดการเรียนการสอน พระมหาณรงค์ จิตตโสภโณ ได้กรุณารับงานสอน วิชาความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพระไตรปิฎก
วิชาพระวินัยปิฎก วิชาพระสุตตันตปิฎก ตลอดปีการศึกษา 2527 สำหรับวิชาสามัญอื่น ๆ ในหลักสูตรได้เชิญอาจารย์คณะต่าง ๆ ในมหาวิทยาลัยเชียงใหม่มาถวายความรู้เป็นวิทยาทาน

การปรับเปลี่ยนสถานภาพ

            3 ตุลาคม 2528 พระครูศรีปริยัตยานุรักษ์ ผู้อำนวยการวิทยาลัยสงฆ์ล้านนา กับผู้ช่วยศาสตราจารย์รุ่งเรืองบุญโญรส ได้ไปร่วมกันชี้แจงในที่ประชุมสภามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เรื่องการดำเนินการจัดการศึกษาตามหลักสูตรพุทธศาสตรบัณฑิต วิชาเอกศาสนา ตลอด 1 ปี กับ 1 ภาคการศึกษาที่ผ่านมา ในที่สุดสภามหาวิทยาลัย ก็มีมติ รับวิทยาลัยสงฆ์ล้านนา เป็นกิจกรรมส่วนหนึ่งของ มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยฯ และให้ใช้ชื่อเป็นทางการว่า "มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์ วิทยาเขตเชียงใหม่" หลังจากนั้น คณะผู้ดำเนินงานก็ไปอาราธนาพระราชสิทธาจารย์ (หนู ถาวโร) ขณะนั้นดำรงตำแหน่งรองเจ้าคณะจังหวัดเชียงใหม่ มาร่วมบริหารในตำแหน่ง ประธานคณะกรรมการบริหารวิทยาเขต ต่อมามหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยฯ ก็ได้ดำเนินการแต่งตั้ง พระราชสิทธาจารย์เป็นรองอธิการบดี หัวหน้าวิทยาเขตเชียงใหม่ และ
พระครูศรีปริยัตยานุรักษ์ เป็นคณบดีคณะพุทธศาสตร์ในคราวประชุมสภา มหาวิทยาลัยครั้งที่ 2/2540

            เมื่อวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2540 ได้มีมติอนุมัติให้ตั้งศูนย์การศึกษามหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยฯ วิทยาเขตเชียงใหม่ ณ วัดพระธาตุหริภุญชัย จังหวัดลำพูน และในคราวประชุมที่ 8/2541 เมื่อวันที่ 28 สิงหาคม 2540 มีมติให้ยกฐานะศูนย์การศึกษาวัดพระธาตุหริภุญชัย จังหวัดลำพูน เป็น วิทยาลัยสงฆ์ลำพูนเพื่อขยายเขตการศึกษาไปยังสถานที่ที่เหมาะสมและเปิดโอกาสพระภิกษุสามเณรในพื้นที่และพื้นที่ใกล้เคียงไดเข้าศึกษาในระดับอุดมศึกษา เพื่อ สนองนโยบาย การกระจายโอกาสทางการศึกษาของสถาบันตามพระราชปณิธานในการสถาปนาที่จะสนับสนุนให้พระภิกษุสามเณรได้ศึกษาพระไตรปิฎกและวิชาชั้นสูงอย่างทั่วถึง ตามศักยภาพและโอกาสอันสมควร

            1 ตุลาคม 2540 ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ เปลี่ยนชื่อเป็น "มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยวิทยาเขตเชียงใหม่"โดยให้เป็นมหาวิทยาลัยของรัฐในกำกับของรัฐบาลและมีพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยใช้เป็นของตนเองครั้งแรก
ปี 2541 ได้แต่งตั้ง พระราชวิมลเมธี (สังวาลย์ พรหมวณโณ) เป็นรองอธิการบดี วิทยา เขตเชียงใหม่แทนพระธรรมสิทธาจารย์ (หนู ถาวโร)